بررسی پیامدهای توسعه تعاونی های صنایع دستی بر گردشگری در ایران

صنایع دستی با توجه به زیبایی و جاذبه ای که دارد می تواند به عنوان یکی از جاذبه های جهانگردی و جذب گردشگر به حساب آید و تأثیرگذاری موثر و مستقیمی در صنعت گردشگری هم به عنوان قابلیت گردشگری و هم به عنوان جاذبه گردشگری دارد. همچنین این صنایع به عنوان صنعتی مستقل، بومی و اصیل با جنبه های قوی کاربردی از جهات هنری، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، می تواند هم گام با توسعه صنعت گردشگری سهم شایسته و درخور توجهی در اقتصاد کشور و معرفی هنر ناب ایرانی و نهایتاً زندگی اقتصادی و حیات فرهنگی کشور داشته باشد.با توجه به ویژگی های تعاونی در مشارکت و همکاری مردم تشکیل تعاونی های صنایع دستی می تواند به عنوان نهادی در جهت توسعه و حفظ صنایع دستی عمل نماید. این پژوهش از نوع توصیفی_تحلیلی است. برای جمع آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز از بررسی های اسنادی و کتابخانه ای و پرسشنامه استفاده شده است. حجم نمونه از بین پژوهشگران صنعت گردشگری و تعاون به تعداد 67 نفر انتخاب گردیده است. برای پهنه بندی نمودن شاخص ترین صنایع دستی هر استان از نرم افزار arcgis و تحلیل داده پرسش نامه ها از نرم افزار spss استفاده و جهت ارائه برنامه ریزی استراتژیک از مدل swot استفاده بهره گرفته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد، که صنایع دستی کشور در همه پهنه جغرافیایی دارای اهمیت و مورد توجه مردم بومی و محلی می باشد همچنین در گستره جغرافیاییصنایع دستی مشاهده شده است که این صنایع در پهنه جغرافیایی کشور تا حدودی گستردگی داشته است. نتایج تحلیل پرسشنامه نشان داده است که فرضیه پژوهش تایید شده و ویژگی های جمعیتی مانند جنس، شغل، تحصیلات و سن تأثیری معناداری در تأیید فرضیه پژوهش نداشته است. این نشان دهنده تأیید اهمیت نقش صنایع دستی در کشور و در جذب گردشگر توسط همه گروه های جامعه هدف بوده است. همچنین نتایج تحلیل swot نشان دهنده 16 نقطه قوت داخلی در برابر 12 نقطه ضعف داخلی می باشد. مجموع امتیاز نهایی در ماتریس ارزیابی عوامل خارجی 51.2 به دست آمده، همچنین از بررسی عوامل داخلی تعداد 10 نقطه قوت در برابر 9 نقطه ضعف مورد شناسایی و بررسی قرار گرفته است. مجموع امتیاز نهایی عوامل خارجی برای گردشگری صنایع دستی در ماتریس ارزیابی عوامل خارجی 85.2 بدست آمده است. واژگان کلیدی: تعاونی، صنایع دستی، گردشگری، ایران